پایگاه مرکز
اسناد انقلاب اسلامی؛ امام خمینی در فرصت مناسبی که خلأ قدرت بیش از هر زمانی احساس می شد و قدرت رویارویی دولت بختیار به کلی از بین رفته بود، با تشکیل دولت موقت شکست نهایی را بر رژیم تحمیل کردند. حمایت همه جانبه مردم از دولت منصوب امام خمینی و ایستادگی کارمندان در مقابل وزرای دولت بختیار و اعلام همکاری با وزرای دولت موقت آخرین رمق های دولت بختیار را تحلیل برد و زمینه را برای سقوط نهایی فراهم کرد.
رایزنی برای تعیین دولت موقت
امام خمینی در شب پانزدهم بهمن ماه اعضای شورای انقلاب را فراخواندند و به رایزنی پرداختند. در این جلسه که از ساعت 17 تا 23 شب در پشت درهای بسته ادامه یافت ، نخست وزیری بازرگان تصویب شد. صبح روز پانزدهم یکی از اعضای بیت
امام خمینی خبر تصمیم بر نخست وزیری بازرگان را منتشر نمود. امام خمینی در حکم نخست وزیری بازرگان و سخنرانی معارفه تصریح کردند که نخست وزیری بازرگان به پیشنهاد شورای انقلاب اسلامی بوده است .
جلسه شش ساعته شورای انقلاب با
امام خمینی برای تعیین دولت موقت/ اولین نشست خبری امام پس از بازگشت به ایران / وقتی کلاس درس اتاق هیئت وزیران شد
روز شانزدهم بهمن جلسه معارفه بازرگان با حضور صدها خبرنگار خارجی و داخلی در مدرسه علوی برگزار شد. این مراسم همان شب از تلویزیون پخش شد. ابتدا
امام خمینی طی سخنانی ضمن تبیین اوضاع آشفته ایران و حکومت آرمانی اسلامی و تأکید بر غیرقانونی بودن رژیم پهلوی ، به معرفی بازرگان پرداختند و اعلام نمودند که اطاعت از حکومت وی واجب است . امام خمینی سپس به پاسخ به سؤالات خبرنگاران پرداختند. آن گاه آقای بازرگان از امام خمینی تشکر کرد و به سختی کار اشاره کرد و اینکه با همه ی مشکلات این مسئولیت را پذیرفته است . در پایان آقای هاشمی رفسنجانی متن حکم انتصاب آقای بازرگان را از طرف امام خمینی قرائت کرد.
اولین نشست خبری امام
پس از سخنان امام خمینی و معرفی نخست وزیر دولت موقت ، آقای دکتر یزدی اعلام کرد خبرنگاران سه سؤال می توانند از امام بپرسند. آنگاه خبرنگاران پرسش های خود را مطرح کردند و امام به این پرسش ها با اختصار پاسخ دادند. متن سؤال و جواب ها به شرح زیر است :
سؤال : حضرت آیت الله، فرمودید کسانی که این دولت را نپذیرند مجازات خواهند شد؛ اگر ارتش نپذیرفت چه پیش بینی می کنید و چه خواهید کرد؟
جواب : ارتش چنان عملی را نخواهد کرد. و اگر بکند اولاً از طرف خدا مجازات خواهد شد و ثانیاً در موقع مقتضی ، جزایی را که قانون اسلام تعیین کرده است اجرا می کنیم . اگر خدای نکرده چنین کردند اعلام می کنیم .
جلسه شش ساعته شورای انقلاب با
امام خمینی برای تعیین دولت موقت/ اولین نشست خبری امام پس از بازگشت به ایران / وقتی کلاس درس اتاق هیئت وزیران شد
سوال ـ با توجه به تماس نزدیک بازرگان با شما و همچنین با بختیار، تصور می کنید واکنش بختیار و نیز ارتش چه باشد؟ بختیار چه موضعی خواهد داشت یا دارد، و همچنین ارتش چه موضعی خواهد داشت یا دارد؟
جواب ـ اگر هر دو عاقل باشند و به مملکت علاقه داشته باشند عکس العمل آنها باید مثبت باشد. و اگر خائن باشند و بخواهند به مملکت خیانت کنند، این امرش با خداست .
سوال ـ به نظر شما قانون اساسی 1906 آیا مورد قبول است و می تواند چارچوبی باشد برای دوره انتقالی ؟
جواب ـ به جز در مواد بسیاری که به زور وارد قانون اساسی شده است ، تا زمانی که ملت رأی بر مخالفت با آن نداده است ، به قوه ی خود باقی است .
دعوت مردم به حمایت از دولت بازرگان
امام پس از سخنان آقای بازرگان مردم را دعوت به حمایت از دولت کردند و فرمودند: من بعد از تشکر از ملت ایران که در این مدت طولانی رنج و زحمت بردند و با دادن خون خودشان برای اسلام خدمت کردند، مطلبی هست که می خواهم به عرض ملت برسانم و آن این است که نظر خودشان را درباره ی دولت آقای مهندس بازرگان که دولت شرعی و اسلامی است اعلام کنند؛ هم به وسیله ی مطبوعات ، هم تظاهرات آرام در شهرها و در دهات و هر جا که مسلمان هست ،نظر خودشان را راجع به دولت اسلامی آقای مهندس بازرگان اظهار کنند .
جلسه شش ساعته شورای انقلاب با
امام خمینی برای تعیین دولت موقت/ اولین نشست خبری امام پس از بازگشت به ایران / وقتی کلاس درس اتاق هیئت وزیران شد
تدارکات کمیته استقبال برای مراسم حکم نخست وزیری
مراسم اعطای حکم نخست وزیری بازرگان در تاریخ 16/11/1357 در آمفی تئاتر مدرسه رفاه انجام گرفت. در این مراسم بیش از 400 تن از خبرنگاران داخلی و خارجی حضور داشتند.
در این روز نیز اعضای کمیته استقبال به لحاظ تدارکاتی و تبلیغاتی همه چیز را برای اجرای مراسم فراهم کردند. آماده کردن آمفی تئاتر برای انجام مراسم، تعیین مکان برای افراد حاضر در مراسم، هماهنگی با خبرنگاران، آماده کردن کلاسی در مدرسه به عنوان دفتر نخست وزیر، آماده کردن اتاق برای هیئت وزیران و حفاظت از نخست وزیر در رفت وآمدها از جمله این اقدامات بود.
محسن رفیق دوست در خصوص تدارکات آن روز نقل می کند: به ما مأموریت داده شد تا آمفی تئاتر مدرسه رفاه را مرتب کنیم تا امام تشریف بیاورند و حکم آقای بازرگان به ایشان داده شود. آمفی تئاتر آماده، تریبون هم گذاشته شد و مکان خاصی هم در کنار تریبون برای اعضای محترم شورای انقلاب فراهم گردید .
دانش منفرد هم در مورد آماده کردن دفتر نخست وزیری می گوید: به دلیل عدم دسترسی به کاخ نخست وزیری کلاسی را در محل کمیته استقبال به عنوان دفتر نخست وزیر برای ایشان در نظر گرفتیم ... پشت در کلاس با خط زیبا و درشت با ماژیک روی کاغذی نوشتیم اتاق نخست وزیر و آن کاغذ را بر در اتاق نصب کردیم. یک اتاق را هم به عنوان اتاق هیئت وزیران انتخاب کرده و به همان صورت عمل کردیم .
جلسه شش ساعته شورای انقلاب با
امام خمینی برای تعیین دولت موقت/ اولین نشست خبری امام پس از بازگشت به ایران / وقتی کلاس درس اتاق هیئت وزیران شد
دعوت از خبرنگاران داخلی و خارجی
همان طور که گفته شد، در این روز بسیاری از خبرنگاران داخلی و خارجی نیز برای ثبت این رویداد حضور داشتند. هماهنگی با این خبرنگاران و بازرسی دوربین های آنان برای رعایت مسائل امنیتی مسئله مهمی بود که مهدی چمران در آن خصوص می گوید: پانزده بهمن ... خبرنگاران را من با اسم دعوت کرده بودم[هرچند] با کارت شناسایی می آمدند، ما باز هم تیم های خودمان را [برای بازرسی] درست کردیم. دیدیم همه دارند می آیند تو. همان موقع به فکرمان رسید که خوب این خبرنگارها و یا افرادی که می آیند ممکن است خبرنگار نباشند، یکی دوربین دستش گرفته آمده ممکن است خدای ناکرده مشکل ایجاد بکند.
بلافاصله دوباره شروع کردیم گفتیم که این ها همه از سالن یا از آنجایی که انتظار بود بیرون بروند در حیاط و شروع کنیم به بازرسی یادم است در آن روز شهید مطهری تشریف آوردند و یکی از روحانیون ... که به چند زبان مسلط بود را آوردند ...که ما هم استقبال کردیم و خبرنگاران داخلی و خارجی را می آوردیم دوربین های ایشان را نگاه می کردیم و می گفتیم یک عکس بگیرید، یک فیلم بگیرید تا آنجا که خود می توانستیم [کنترل می کردیم] ...
بلافاصله از همان کمیته انتظامی و تبلیغات یک تیم درست شد و ... همه کنترل شده آمدند داخل سالن و سیستم سؤال کردن و همه آن ها را توضیح دادیم و آمدند و در آن سالن حضرت امام تشریف آوردند و مرحوم مهندس بازرگان بود... خبرنگاران هم عکس گرفتند، فیلم گرفتند، سؤالاتی کردند و سؤالاتشان را به هر حال پاسخ داده شد و مصاحبه مطبوعاتی در آن روز تمام شد که یکی از روزهای بسیار پرکار ما و خوب روزهای مهمی برای ما بود .
